Als zelfstandig fotograaf is het verleidelijk om iedere mogelijke opdracht die je binnenkrijgt met beide handen aan te willen pakken. Ook wanneer die opdracht misschien niet helemaal in je straatje past. Een klant is immers een klant, nietwaar? Toch is dat niet altijd een goed idee. In dit artikel lees je waar je op kunt letten om te bepalen of het verstandig is om een opdracht wel of juist niet aan te nemen.
Waar let je op als je een opdracht aanneemt als fotograaf?
Iedere fotograaf krijgt ze wel eens: opdrachten waarvan je twijfelt of je ze wel of niet moet aannemen. Het is iets dat niet helemaal binnen je portfolio past, maar het betaalt wel goed. Of het is onbetaald werk, maar wel een unieke kans om iemand te fotograferen die enorm interessant is voor je netwerk.
Krijg je zo’n opdracht aangeboden en ben je nog niet helemaal zeker of je hem moet aannemen? Dan kun je de vier P’s gebruiken. Met behulp van deze vier punten bepaal je of een opdracht voor jou de moeite waard is. Zo kun jij je focussen op het binnenhalen van alleen die opdrachten die voor jou interessant genoeg zijn.
Je benut de 4 P’s eigenlijk als een soort afvinklijstje. Wanneer je een aanbod of opdracht binnenkrijgt ga je het lijstje af. Ga daarbij na aan welke van de vier criteria de opdracht voor jou voldoet. De bijbehorende vragen helpen je hierbij op weg.
DE 4 P’S
PLEZIER (ook wel pret of passie)
Vind ik het leuk om dit te doen?
Haal ik er plezier uit?
PORTFOLIO
Is dit een goede aanvulling op mijn portfolio?
PRESTIGE
Helpt dit mij verder in mijn carrière?
Is dit goed voor mijn netwerk?
Vergroot dit mijn bereik?
POEN
Levert dit een redelijke vergoeding op voor de tijd en middelen die ik er zelf in stop?
In de ideale situatie voldoet je opdracht aan drie of zelfs alle vier de criteria. Maar dat is niet altijd haalbaar. Ook kan het zijn dat één of meerdere onderdelen voor jou zwaarder wegen afhankelijk van je huidige situatie.
Wanneer je graag nieuwe gear wilt kopen en veel tijd over hebt ben je misschien sneller geneigd een betaalde opdracht te doen die voor je portfolio minder interessant is. Of die je gewoon wat minder leuk vindt. Maar wanneer je het enorm druk hebt met een studie of je gezin is er wellicht méér nodig om jou over de streep te trekken.
De leidraad is in ieder geval dat je minimaal twee van de vier P’s kunt afvinken om een opdracht voor jou interessant genoeg te maken. Wees daarbij kritisch en vink het punt ook alleen af wanneer je er volmondig ja op kunt antwoorden. Jij steekt er je kostbare tijd en middelen in, en dat is veel waard.
Tekst gaat verder onder advertentie.
Een andere methode: punten tellen
Vind je het toch nog lastig om te bepalen of je genoeg van de criteria kunt afvinken? Dan kun je de vier P’s ook een score geven van -1 tot 5. Vervolgens tel je je totaalscore op. Scoort de opdracht 15 punten of hoger? Dan is de opdracht voor jou zeker de moeite waard. Is de score 10 of lager? Dan zou je met jezelf kunnen afspreken dat je de opdracht niet aanneemt. Of dat je het bijvoorbeeld alleen doet wanneer je tijd over hebt.
Moet ik gratis fotoshoots voor exposure aannemen?
Zodra je beter vindbaar wordt ontkom je er bijna niet aan: berichten van modellen, influencers, bedrijven. Of startende merken met “nog maar weinig budget”. Vaak word je gewezen op hun grote volgersaantallen en de enorme exposure die ze je bieden. In ruil voor “gratis” foto’s uiteraard. Soms wordt er nog een schepje bovenop gedaan door je meer betaald werk in de toekomst te beloven.
Ook hierbij kun je de 4 P’s weer af gaan vinken. Wees hierbij extra kritisch op de geboden “exposure”.
- Door wie wordt deze persoon/dit bedrijf gevolgd? Zijn dit echte volgers?
- Vallen de volgers binnen mijn eigen doelgroep?
- Wil ik met mijn naam gelinkt worden aan deze persoon/dit bedrijf?
- Wordt mijn werk echt op waarde geschat? Of word ik hiervoor enkel gevraagd omdat ze gratis of goedkoop werk zoeken?
- Hoe groot is deze partij? Waarom hebben zij wel/niet voldoende budget om voor mijn diensten te betalen?
- Is dit werk ook echt interessant om mijn portfolio mee aan te vullen?
- Wat levert het de ander op versus wat levert het mijzelf op? Is dat in evenwicht met elkaar?
Bij veel creatieven zit het stukje plezier meestal wel goed. Maar van plezier alleen kun je je rekeningen niet betalen. Van prestige (of exposure) alleen trouwens ook niet. Van poen dan weer wel. Al ken ik geen freelance fotografen die hun werk puur en alleen voor de poen doen.
Ondanks dat iedere situatie en opdracht anders is, staat één ding wel vast: jouw werk kost je tijd, geld, je materialen en je energie. Allemaal zaken die niet oneindig zijn en daarom ook best kostbaar. Kijk dus kritisch naar wat jij zelf het belangrijkst vindt en weeg zaken goed tegen elkaar af voordat je ergens ja op antwoordt.
Heb je besloten om een potentiële opdracht af te wijzen? Hier lees je de blogpost waarin ik je uitleg hoe je nee kunt zeggen tegen klanten die geen match zijn.
